تخم گشایى و نگهدارى پیش لارو ماهیان خاویاری
تخم گشایی در ماهیان خاویاری
آغاز تخم گشایى با شناور شدن پیش لارو ها مشخص مى شود. طول و وزن پیش لارو گونه هاى مختلف ماهیان خاویارى بعد از تخم گشایى در جدول پایین نشان داده شده است. بعد از خروج پیش لارو ها از تخم به مخازن گرد پلاستیکی یا بتونی 2 – 4 متر مربعی منتقل می شوند
شرایط نگهداری پیش لارو ماهیان خاویاری
شمارش پیش لاروها با تعداد زیاد بسیار مشکل است از اینرو با استفاده از پیمانه های با حجم مشخص که تعداد مشخصی پیش لارو را در خود جای می دهد می توان تخمین نسبتاً دقیقی از تعداد پیش لاروها زد. معمولاً ظروف 500 قطعه بکار برده می شود. استاندارد تراکم پیش لارو، عمق آب و کیفیت آب در مخازن یا تراف ها در جدول ارائه شده است. یک روز بعد از انتقال پیش لاروها به مخازن یا تراف ها، پوسته های تخم، تخم های مرده و لاروهای غیر طبیعی را باید حذف نمود. جمع آوری تخم های مرده و پوسته های تخم باید توسط شلنگ سیفون شود
الگوهای ریخت زایی پیش لاروهای دارای کیسه زرده
رشد پیش لاروها قبل از آغاز تغذیه بیرونی ( مراحل 35 – 42 ) توسط کیسه زرده می باشد. در طی این مراحل اندام های اصلی ( از جمله بخش های از دستگاه گوارش) متمایز می شود، و یک سیستم مورفو-فیزیولوژیک واحد تشکیل شده که قادر به ادامه حیات پیش لارو برای مراحل مختلف رشد و نمو می باشد. در دامنه دمای بهینه سرعت رشد پیش لارو های ماهیان خاویاری بیشتر می باشد. دمای بهینه بر طول دوره انکوباسیون تخم و سرعت جذب کیسه زرده، رشد و تکامل پیش لاروها تاثیر گذاشته و باعث سرعت بخشیدن به این مراحل می گردد. کیسه زرده یک عضو موقت می باشد که کارش بویای و ارائه مواد غذایی به پیش لارو می باشد. بعد از دوره جنینی، دوره رشد پیش لاروی، شکل کیسه زرده از گرد به بیضی با گلابی تغییر می کند. نسبت طول به ارتفاع در کیسه زرده طبیعی بین 0.55 تا 0.69 می باشد. برای کیسه زرده دفورمه شده ( گلابی شکل یا بیضی کشیده شده) این نسبت کمتر است و بین 0.29 تا 0.44 می باشد. در طول دوره مراقبت، قبل از آغاز تغذیه بیرونی، تغییرات طول و وزن تعدادی از پیش لاروها کاهش می یابد، و در ادامه تلف می شوند. این نوسانات طول و وزن در پیش لاروها بیشتر از 15 درصد نمی باشد. نرخ بالای تبدیل زرده به بیوماس پیش لارو (حدود 2) در فاز رشد مورفولوژیکی معمولی است. میزان استفاده از زرده در طول دوره رشد پیش لارو افزایش می یابد. علت سرعت بالای جذب کیسه زرده در پیش لاروها ( در مقایسه با دوره جنینی داخل تخم ) یکی شنا کردن و دیگری آغاز تغییرات مورفولوژیکی می باشد.
خصوصیات ویژه پیش لاروهای خاویاری نسبت به نور
پاسخ پیش لارو به نور یک صفت مهم است، که قادر می سازد جمعیت تاس ماهیان روسی آزوف ( نورگریز) و ولگا ( غیر نور گریز) را از هم تفکیک کرد. پیش لاروهای بلوگا، ازون برون، استرلیاد، سیبری و روسی ( جمعیت ولگا) غیر نورگریز هستند در حالی که شیپ، آتلانتیک، قره برون و روسی ( جمعیت آزوف ) نور گریز هستند.
کاربرد این صفات، ویژگی های نور را در سیستم انکوباسیون در طول تخم گشایی گونه های مختلف پیش لاروهای خاویاری ایجاب می کند. این امر به ویژه در مورد دستگاه های عمودی طراحی شده با دیواره های شفاف ( سیستم های ویس و مک دونالد ) در طول دوره تخم گشایی گونه های نورگریز و حتی در مورد دستگاه های با تاریکی کم بسیار مهم است. واکنش به نور در پیش لارو از شروع تخم گشایی تا شروع تغذیه بیرونی می باشد. در مورد تاس ماهیان روسی و شیپ میزان روشنای از 2-10 تا 80-100 لوکس و برای ازون برون و بلوگا ( آزوف) از 80-100 تا 100-130 لوکس می باشد.
مراحل مهم رشد بعد از جنینی یاد دوره پیش لاروی
روند تکامل پیش لاروها به طور معمول با شکل گیری تدریجی اندام ها و سیستم ها در طی رشد نرمال انجام می گیرد. مشخصه این دوره تغییر اندامهای لارو ( به عنوان مثال غشاء آبششی که در زرده ادغام شده ، آبشش بیرونی، اتمام زرده) و وارد شدن به مرحله کامل شدن می باشد. این فرایندها مشروط به بعضی از فاکتورها هستند و هر گونه انحراف از شرایط بهینه منجر به اختلال در تکامل و افزایش تلفات لارو ها می شود. صفات نرمال در ساختار پیش لارو در مراحل مختلف تکامل باید مشخص شود به منظور تفکیک آن از تغییرات پاتولوژیکی ایجاد شده (شکل پایین).
در طول مدت رشد پیش لارو، توجه ویژه ای به دوره های حساس گذر به تنفس آبششی و تغذیه بیرونی باید شود. هر گونه کوتاهی در این مرحله منجر به تلفات در پیش لارو ها خواهد شد. زمان شروع هر دوره وابسته به دمای آب می باشد. جزئیات توالی زمانی و مراحل تکامل پیش لارو های خاویاری توسط دتلاف ، گینزبرگ و اسمال هوسن شرح داده شده است.
رفتار پیش لارو ماهیان خاویاری در طول مدت تغذیه داخلی
به بعضی از رفتارهای لارو در روزهای اولیه زندگی باید توجه شود. پس از خروج از تخم، آنها در ستون آب پراکنده، و با ایجاد حرکات مدور تا سطح آب رفته و سپس به کف مخزن سقوط می کنند. در طی تخمریزی طبیعی، این نوع رفتار پیش لاروها باعث می شود که اولاً در لجن کف فرو نروند و ثانیاً به مناطقی که مواد غذایی بیشتری دارند بروند. ورود به تنفس از طریق آبشش و مرحله شکل گیری دستگاه گوارشی در پیش لارو ها قرار گرفته در کف مخزن صورت می گیرد. اگر پیش لارو ها در مناطقی از مخازن با کمبود آب تازه مواجه شوند بر اثر کمبود اکسیژن تلف خواهند شد ( اکسیژن مصرفی ممکن است چند برابر نیاز واقعی جنین در حال رشد و تکامل باشد: برای لارو خاویاری روسی 1 تا 52 روزه حد آستانه اکسیژن محلول در محدوده 1.6 تا 2.5 میلیگرم در لیتر می باشد.) در این دوره مقدار اکسیژن مصرفی چندین بار در مقایسه با دوره جنینی افزایش یافته است.
لازم به ذکر است که رفتار پیش لارو ها در طول دوره تجمع گروهی شان یک شاخص برای کیفیت پیش لارو های هچری می باشد. در طی این مدت تجمع گروهی، پیش لاروی که خارج از گروه به سطح یا عمق آب شنا کند به عنوان یک قاعده کلی دارای ناهنجارهای مختلف مورفولوژیکی می باشد.
تلفات پیش لاروها در این مرحله ممکن است به کیفیت هچری تخم ها و شرایط نامطلوب پرورشی مربوط باشد. به محض رسیدن به این مرحله پیش لارو با نقص ظاهری مانند ناهنجاری های تکاملی اندام تنفسی و یا دستگاه گوارشی قادر به ادامه حیات نیستند و تلف می شوند. تلفات کلی در طول مدت تغذیه داخلی بیشتر از 5 – 10 درصد نمی باشد( بسته به گونه). بنابراین برای ارزیابی کمیت و کیفیت رشد پیش لارو ها باید هر سه روز به تعداد 30 تا 50 قطعه پیش لارو ( به طور تصادفی مرده یا زنده) نمونه برداری شود. ( شکل روبه رو) در طول دوره نگهداری پیش لارو ها در مخازن و انکوباسیون تخم ها، کنترل و تنظیم دمای فصلی و اکسیژن ضروری است. تعویض به موقع توری خروجی کف مخزن بسیار مهم است. اندازه مش توری به تدریج از 1 – 2 میلیمتر برای پیش لارو و لارو تازه به تغذیه افتاده تا 7 میلیمتر برای پرورش بچه ماهی 10 گرمی افزایش می یابد.
ویژگیهای پیش لارو ماهیان خاویاری در طی دوره گذر به تغذیه مختلط
ویژگیهای پیش لارو در طی دوره گذر به تغذیه مختلط زمان شروع تغذیه مختلط با آغاز فعالیت گیرنده چشایی در ارتباط است. تکامل نهایی این گیرنده ها در پایان این دوره می باشد. در طول دوره گذر به تغذیه فعال، تمایز چشایی نقش کلیدی در رفتار تغذیه ای تاسماهیان بازی می کند
گذر پیش لاروماهیان خاویاری به تغذیه بیرونی
اندام های حسی به خوبی تکامل یافته و قادر است به حضور یا حرکت موجودات غذایی پاسخ دهد. و دهان ( دندان ها در دهان قادر به فشار دادن و حفره گلو متصل به مری است) و غدد گوارشی معده و روده به یک سطح مشخصی از تمایز رسیده اند. عملکرد دستگاه گوارش از قسمت انتهای این دستگاه شروع می شود. در اولین روز تخم گشایی تریپسین در روده مارپیچی لارو ماهیان خاویاری ظاهر می گردد. تریپسین در طول دوره تغذیه درونی افزایش می یابد. تشکیل معده از کیسه زرده یک ویژگی مهم زیستی در اوایل رشد و نمو ماهیان خاویاری است. در آغاز تغذیه بیرونی پپسین را می توان در معده یافت، و تنها برای پروتئین های ساده بکار برده می شود. روند تکامل معده وابسته به جذب کیسه زرده می باشد.
